Ինչ է մեզ հայտնի արյան մասին. թվեր և փաստեր

Ընդհանուր գիտելիքներ, որ այն չորս խումբ ունի, որ հեմոգլոբինով պայմանավորված կարմիր գույնի է և այլն: Բայց շատ քչերը գիտեն, որ այդ կարմիր հեղուկը մեր օրգանիզմում օրական 20 000 կմ «ճանապարհ է անցնում» և, որ նրա տեսքից շատ ավելի վախենում են մարդկության ուժեղ սեռի ներկայացուցիչները, իսկ կանայք էլ գիտեն, որ այն շատ լավ մաքրվում է սառը ջրով: Բնականաբար, սրանք ամենևին էլ ամենահետաքրքիր փաստերը չեն արյան մասին…

5 լիտր

Չափահաս մարդու օրգանիզմում արյան ծավալը մարմնի զանգվածի 6-8%-ն է կազմում, երեխաների մոտ` 8-9%-ը: Այսինքն` եթե մարդու մարմնի քաշը 65 կգ է, ապա արյան ծավալը մոտ 5 լիտր է:

1000 անգամ

Օրական ավելի քան 1000 անգամ արյունն անցնում է սրտի միջով: Իսկ արյունատար համակարգը կազմող բոլոր երակներով և զարկերակներով դրա ճանապարհը հասնում է 20 000 կմ-ի:  

7000 մ²

Մեր օրգանիզմում բոլոր անոթների ընդհանուր երկարությունը կազմում է 100 000 կմ: Դա հավասար է երկուսուկես հասարակածի երկարությանը: Իսկ դրանց մակերեսը 7000մ2 է, պատկերավոր արտահայտված` 10 ֆուտբոլային մարզադաշտ:

1/8 կմ/ժ

1/8կմ/ժ - այսպիսին է զարկերակներով հոսող արյան արագությունը: Դա մոտավորապես հավասար է այն արագությանը, երբ մարդը ոտքով հանգիստ զբոսնում է: Երակներով արյունն ավելի դանդաղ է հոսում, ժամում անցնելով 500 մ: Այս ցուցանիշը կարելի է համեմատել քաղաքի տեսարժան վայրերով հիացող մարդու քայլերի արագության հետ:  

2,5 լ

Մահվան ելք է գրանցվում, երբ մարդը կորցնում է արյան ծավալի 1/3 մասը: Օրինակ, 90 կգ մարմնի քաշ ունեցող չափահաս տղամարդու համար վտանգավոր է 2,5 լ արյան կորուստը:

Այն կարծիքը, թե կանանց մեծ մասը ուշաթափվում է արյան տեսքից, չափազանցված է: Տղամարդիկ ավելի հաճախ են խուճապի մատնվում տեսնելով արյունը:

Գիտնականների կարծիքով, առաջին խմբի արյուն ունեցող մարդիկ ավելի շատ են հիվանդանում  ստամոքս-աղիքային հիվանդություններով, երկրորդ խմբի արյուն ունեցողների մոտ հաճախ լինում են սրտի հետ կապված խնդիրներ, ալերգիա, դիաբետ, բրոնխային ասթմա, ռևմատիզմ, երրորդ խմբի արյուն ունեցողները խոցելի են թոքաբորբի հանդեպ, իսկ նրանք, ում երակներով հոսում է չորրորդ խմբի արյունը, շատ թույլ իմունիտետ ունեն: 

Արյան ընդհանուր հետազոտության վերլուծության ցուցանիշները նորմայում

Արյան հետազոտությունների վերլուծություն (արյան ընդհանուր հետազոտություն)

Արյունը, «պտտվելով» օրգանիզմով, կարևոր գործառույթներ է կատարում, ՙփոխհամագործակցելով՚ բոլոր օրգանների հետ, այդ պատճառով էլ արյան հետազոտության վերլուծությունը շատ ինֆորմացիա է պարունակում օրգանիզմի ողջ աշխատանքի վերաբերյալ, հայտնաբերելով նորմայից շեղումները: Արյան հետազոտությունը ցույց է տալիս արյան հիմնական ցուցանիշների մակարդակը` լեյկոցիտների, տրոմբոցիտների, հեմոգլոբինի և այլն: Արյան նման հետազոտություն նշանակում են բժշկական ընդհանուր զննման դեպքում, այն հիվանդի հարցաթերթիկում նշվում է որպես արյան ընդհանուր հետազոտություն: Եթե հետազոտությունների վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ լեյկոցիտների, լիմֆոցիտների մակարդակը բարձր է, ապա արյան ընդհանուր հետազոտությամբ հնարավոր է հայտնաբերել օրգանիզմում բորբոքային ախտընթացը և ինֆեկցիայի առկայությունը:  

Արյունն օրգանիզմի բոլոր բջիջներին թթվածին է մատակարարում հեմեգլոբինի շնորհիվ, այդ պատճառով էլ հեմոգլոբինի բարձր կամ ցածր մակարդակը կարող է վկայել անեմիայի մասին:

Արյան ընդհանուր հետազոտությամբ որոշում են.

• էրիթրոցիտների
• հեմոգլոբինի
• լեյկոցիտների
• տրոմբոցիտների մակարդակը
• հեմատոկրիտը
• գունային ցուցանիշը
• արյան ԷՆԱ -ն
• լեյկոցիտար բանաձևի որոշումը:

Արյան հետազոտությունը և նրա ցուցանիշների վերլուծությունն օգնում է ախտորոշել սակավարյունությունը, քաղցկեղը, բորբոքային, ինֆեկցիոն հիվանդությունները, արյան մակարդելիությունը, ալերգիան:

Արյան մանրէադիտակային հետազոտությունն օգնում է որոշել արյան տարրերի ձևը, չափը, գույնը: Արյան ընդհանուր հետազոտությունը (այն նաև անվանում են արյան կլինիկական հետազոտություն) ամենատարածված հետազոտություններից մեկն է, որը կատարում են նաև պոլիկլինիկաներում: Այն վերցվում է մատից, մանրէազերծ, միանգամյա օգտագործման ասեղի օգնությամբ և քաղցած վիճակում: Իսկ նորմայից շեղումները, բնականաբար, վկայում են օրգանիզմում ախտաբանական ընթացքի մասին: 

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ